وال پست همان طور که از اسمش پیداست، به معنی نگهدارنده (post) دیوار (wall) می باشد. هدف از اجرای وال پست انسجام دیوارهای غیرسازه ای در برابر نیروهای وارده به آن می باشد. مطابق پیوست ششم استاندارد 2800 اجرای وال پست برای تمام دیوارهای غیرسازه ای لازم الاجرا می باشد. در تمامی مصالح از جمله : بلوک های سفالی ، بلوک های سیمانی ، بلوک های هبلکس ، AAC و غیره استفاده از وال پست قابل اجرا است. البته لازم به ذکر است که با توجه به ویژگی ها و تفاوت هایی که در هر کدام از این مصالح وجود دارد، پیوست ششم استاندارد 2800 دیتایل های اجرایی متنوعی را برای آن ها ارائه داده است. موضوع مقاله مورد بررسی ما نیز همین تفاوت در مصالح است که برای وال پست بتنی اجرای سیستم طراحی دیوار چگونه خواهد بود، اما قبل از هر چیز بهتر است معرفی از دیوارهای غیرسازه ای داشته باشم.
دیوارهای غیرسازه ای در سیستم وال پست بتنی
اجرای دیوارهای غیرسازه ای به نحوی است که دیوار از قاب پیرامونی خود جدا شده است و در باربری جانبی مشارکتی نخواهد داشت. نکته حائز اهمیت در مورد دیوارهای غیر سازهای این است که در هر صورت باید پایداری این نوع دیوارها حتی به عنوان یک المان غیر سازه ای در زمان وقوع زلزله و سایر نیروهای وارده کنترل گردد . در واقع این پایداری باید در برابر نیروهای خارج از صفحه کنترل گردیده شود. به طور کلی این دیوارها باید توانایی تغییرمکان های نسبی را با توجه به اتصالات مشخصی (که اجازه تغییرمکان را به دیوار می دهند) داشته باشند. دیوارهای غیرسازه‌ای موسوم در کشور بر اساس مصالح به دو دسته تقسیم میشود.
دیوار غیرسازه ای با مصالح گسسته و دیوارهای غیرسازه ای با مصالح پیوسته.
دیوار غیر سازه ای گسسته : واحدهای کوچک و مجزا از هم که با هم عملکرد مطلوبی را برای دیوار فراهم می آورند. از مصالح گسسته غیرسازه ای می توان به مصالح آجری (آجر توپر یا مخوف) و بلوکی (سفالی، سیمانی معمولی، توپر سبک) اشاره نمود.
دیوار غیر سازه ای پیوسته : این دیوارها با مصالح پیوسته حاصله از صنعتی سازی روند ساختمان سازی تولید شده اند. از مصالح پیوسته غیرسازه ای می توان به مصالح پانل پیش ساخته تری دی ، دیوارهای گچی و درای وال (دیوار خشک) ، اشاره کرد.
وال پست بتنی
وال پست بتنی یا وادار بتنی نوعی وال پست است که برای حفظ یکپارچگی دیوار لازم الاجراست. سایر قسمت های دیوار را نیز با مصالح بلوک های سیمانی H شکل و U شکل اجرا گردد و در این وال پست نیز همانند سایر وال پست ها وظیفه حفاظت از دیوار در برابر نیروهای وارده بر آن را دارد در اجرای وال پست بتنی برای وادارهای عمودی و میلگردهای بستر تفاوت هایی مطرح است که مطابق پیوست 6 استاندارد 2800، در ادامه توضیح داده خواهند شد.
اجرای وال پست بتنی چگونه است؟
مطابق پیوست 6 استاندارد 2800، برای اجرای وادارها می توان از وادارهای بتنی نیز استفاده کرد. در وادارهای بتنی 4 میلگرد برای کنترل خمش خارج از صفحه تعبیه می شوند و در ارتفاع مشخص توسط تنگ های بسته مهار می گردند.
وادار میانی عمودی بتنی از چینش بلوک های سیمانی U یا H شکل حاصل می شوند. در واقع داخل قسمتی که از قرارگیری دو بلوک H شکل یا U شکل حاصل شده است، با ملات پر می شود. لازم به ذکر است زمانی که از وادارهای بتنی استفاده می شود، برای حفظ یکپارچگی دیوار، سایر قسمت های دیوار را نیز با بلوک های سیمانی اجرا می کنند.
در واقع در وال پست بتنی، قطر میلگرد با توجه به ارتفاع مرکز سطح دیوار از تراز صفر و نوع پوشش نازک کاری در دو طرف، محاسبه می شود. سپس بلوک های سیمانی H شکل و U شکل دوطرف آن چیده شده و در هنگام دیوارچینی داخل این مقاطع H شکل با ملات پر می گردد.
تذکر: اتصال این نوع وادارهای بتنی به کف سازه، به صورت مفصلی می باشد، به طوری که میلگردها به صورت انکر و با چسب به طول 5 سانتی متر داخل بتن کف قرار می گیرند. لذا اولاً یک لایه ملات روی کف اجرا می شود و بلوک‌ها روی آن قرار می گیرند. ثانیاً اجرای میلگردهای وادار به دو صورت می تواند انجام شود. همچنین اتصال این وادارها به زیر تیر نیز مانند وادارهای فلزی، به صورت کشویی ( یا بلوک پیرامونی) بوده و با ایجاد فاصله 3 سانتی متری از زیر تیر، داخل ناودانی قرار می گیرد.
علت ایجاد این فاصله نیز به این دلیل است که وادار بتنی هیچ گونه اندرکنشی با زیر تیر در جهت موازی صفحه دیوار نداشته باشد و لنگری به تیر وارد نگردد.
میلگردهای بستر در وال پست های بتنی
میلگردهای بستر می‌توانند از داخل وادار عمودی عبور کنند؛ اما باید حرکت آن‌ها در داخل صفحه آزاد بماند که با درنظرگرفتن گیره یا ناودانی ها با سوراخ لوبیایی در دو انتهای دیوار، این موضوع حل میشود. درصورتی که نیاز به وادار میانی افقی بتنی باشد، بایستی ابتدا دیوار و وادار میانی عمودی را تا تراز وادار افقی اجرا کرد. سپس با قالب بندی وادار میانی افقی بتنی، وادار افقی بتنی را با پر کردن ملات داخل قالب اجرا کرد. این وادار بایستی روی بلوک های چیده شده قسمت تحتانی دیوار قرار گیرد تا وزن دیوار بالای وادار افقی به آن وارد نشود. وادار افقی در دو انتها می بایست دارای فاصله مناسب از المان های قائم باشد و روی ناودانی نشیمن قرار گیرد. بعد از اجرای وادار میانی افقی بتنی، دیوارهای فوقانی چیده می شوند.
نکته 1: دیوار در این حالت نیز باید از سه طرف جداسازی شده و فاصله بین دیوار با المان های افقی یا قائم با مصالح تراکم پذیر پر می گردد.
نکته 2: وادار میانی افقی بتنی مشابه کلاف های افقی در ساختمان های بنایی قابل اجرا می باشد.
لازم به ذکر است که علاوه بر این سیستم طراحی برای دیوارهای غیرسازه ای، شاخه نوینی نیز معرفی شده است که از پیچیدگی های وال پست ها کاسته و مورد تایید آیین نامه هم هست. در ادامه به معرفی این سیستم طراحی خواهیم پرداخت.
وال مش روشی نوین جایگزین وال پست بتنی
وال مش (wallmesh) یکی از انواع وال پست است که می تواند برای افزایش مقاومت بخش های غیر سازه ای ساختمان مانند دیوارها مورد استفاده قرار بگیرد. وال مش ها قابل اجرا در ساختمان های بتنی و همچنین در ساختمان با اسکلت فولادی می باشند. سیستم وال مش بسته به نوع پلاستر و شرایط کاربردی مورد نظر در دو نوع توری فایبرگلاس E-glass و مش فایبر گلاس AR (مناسب برای پلاستر سیمانی، زیرا مقاوم در برابر محیط های قلیایی می باشند) ساخته شده اند که با قطر چشمه و گرماژ مختلف می توانند در دیوار به صورت عمودی نصب شوند. وال مش جایگزینی خوبی برای انواع وال پست های فلزی موجود می باشند؛ چون هم به راحتی می توانند مقاومت یک سازه را افزایش دهند و هم توجیه اقتصادی بسیار زیادی دارند. وال مش به دلیل داشتن خصوصیات عالی و مقاومت مکانیکی خوب، جزء بهترین روش ها برای ساختمان سازی محسوب می شود. از این رو از وال مش ها برای افزایش مقاومت دیوارها استفاده می گردد.
مصالح مورد استفاده در سیستم وال مش شامل موارد زیر می باشد ؛
1- مش فایبرگلاس دیوار
2- پلاستر سیمانی
3- پلاستر گچی
4- نبشی یا ناودانی
5-چسب و رزین اپوکسی
روش اجرای وال مش چگونه است؟
روش نصب و اجرای وال مش ها (WallMesh) روی دیوار بسیار ساده است و به دو صورت نواری و سراسری قابل اجرا و نصب می باشد. در ابتدا می بایست یک سری نوارهای مشی روی دیوار قرار داده شوند. سپس روی آن ها با پلاسترهای گچی و سیمانی پوشانده خواهد شد. ترکیب پلاستر گچی و سیمانی با توری مدنظر در دیوار، می تواند تاثیر بسیار زیادی روی افزایش مقاومت سازه داشته باشد. به ویژه اگر در هنگام انتخاب توری به کیفیت و مقاومت آن نیز توجه گردد. درواقع این نگهدارنده بهترین گزینه برای جایگزینی وادار های عمودی و میانی (وال پست ها) محسوب می شود و می تواند دیوارهای داخلی و اطراف غیرسازه ای را در برابر نیروی باد و زلزله محافظت کرده و استحکام آن ها را افزایش دهد. همچنین نصب وال مش باعث کاهش احتمال آسیب و تخریب دیوار ها در مقابل عوامل محیطی می شود.
مزایای وال مش باعث شده تا در حال حاضر این روش طراحی دیوار برای ساختمان ها توسط بسیاری از مهندسین عمران و افراد متخصص در زمینه ساختمان سازی مورد استفاده قرار گیرد. از طرفی توجیه اقتصادی این روش در کنار تایید آیین نامه های طراحی ساختمانی، باعث شده تا این روش بتواند به یکی از بهترین متدها برای مقاوم نمودن بخش های مختلف ساختمان های بزرگ و برج های مسکونی و تجاری و همچنین دارای اهمیت زیاد همچون بیمارستان ها نیز به گزینه برتر تبدیل شود.
در اجرای وال مش نیز همانند وال پست تمام اتصالات به تیر و ستون و سقف به صورت مفصلی و کشویی می باشد تا هیچ گونه اندرکنشی با زیر تیر در جهت موازی صفحه دیوار نداشته باشد و لنگری به آن وارد نیاید.
مقایسه و بررسی سیستم وال مش با وال پست بتنی
در جهت بررسی این موضوع لازم است که در ابتدا تفاوت ها و مزیت های هریک با دیگری را برشمرد و در نهایت به استناد از آن ها نتیجه گیری نمود.
1- سیستم وال مش دارای وزن بسیار سبک تری می باشد به این دلیل که در این سیستم قطعات سنگین فولادی حذف شده اند و بخه جای آن ها از توری و مش که بسیار سبک وزن تر می باشد، استفاده شده است.
2- سیستم طراحی وال مش در برابر رطوبت، حرارت، خوردگی و… دارای مقاومت بسیار بالایی می باشد.
3- اجرای و نصب وال مش نسبت به نصب و نصب وال پست بتنی بسیار ساده تر است. در واقع می توان گفت اجرای آسان وال مش جزء مهم ترین تفاوت های موجود بین این دو سیستم محسوب می شود. چراکه برای اجرای وال مش نیازی به استفاده از وادارهای افقی و قائم، تیرک، میلگرد بستر و سایر مقاطع فولادی درصورت افزایش طول و ارتفاع نمی باشد. دلیل کنار رفتن محدودیت مهاری به آن دلیل است که در سیستم وال مش خمش دیوار به صورت یک طرفه و در راستای قائم عمل می کند.
4- دوام و ماندگاری طولانی مدت وال مش
5- در سیستم وال مش ترک های ناشی از جمع شدگی و انقباض پلاستر و ملات ها روی دیوار ها مطرح نمی باشد، در صورتی که در وال پست های بتنی این موضوع وجود دارد.
6- جهت پیش گیری از حرکت برون صفحه ای دیوار استفاده از وال مش همانند وال پست بتنی موثر است.
7- از برجسته ترین ویژگی های وال مش کاهش هزینه های ناشی از ساختمان سازی است. در این روش کارگاه های مربوط به کارهای گارگاهی و نصب پیچیده حذف شده و هزینه ها حدود 30 تا 50 درصد به نسبت سیستم وال پست بتنی کاسته می شود.
8- استفاده از چسب و رزین اپوکسی در سیستم وال مش که دارای مطابقت و همخوانی با انواع مصالح و سازه های مختلف نظیر سازه آجری، سازه گچی و سازه سیمانی و فلزی می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سیستم طراحی دیوار با وال پست بتنی و نحوه اجرا و هزینه و همچنین اطلاع بیشتر از تفاوت های موجود بین این سیستم با وال مش با ما تماس بگیرید.
